Verhalen

WHAT THE HANZE?!… Over: door de bomen het bos nog zien

  • Geschreven door Rene Berends, Clemens Hogenstijn, Harry Webers, Geerle v.d. Wijk
  • Leestijd Leestijd 2 minuten
  • Home 988 x bekeken

Oké laten we beginnen met een Tijdreis. Welkom in de Tijdmachine. We stappen uit in het jaar 1000. Eenmaal uit de Tijdmachine verbaas je je over wat je allemaal ziet. Bomen, bomen, bomen.

Hoe duurzaam was men in de periode van de Hanze?

Zo’n 80 procent van ons land bestaat rond het jaar 1000 uit bossen. Rond 1100 begon in Europa de periode van de Grote Ontginningen. Bomen werden gekapt en er kwam landbouwgrond voor in de plaats.

Langzaam raakten veel streken in Europa ontbost. In de steden en op het platteland was grote behoefte aan hout. Zo herinnert de naam Houtmarkt in Deventer nog aan de plek waar in 1472 een aparte houthaven met houtopslag ontstond. Het was een stapelmarkt voor hout. Hout kon daar opgeslagen worden om later te worden verkocht of doorgevoerd. Hout had men nodig voor het maken van huizen. Maar ook voor het maken van tafels, stoelen en gereedschap. Hout was ook een belangrijke brandstof. De ovens van smeden en bakkers werden ermee gestookt.

De eerste huizen van hout

Vanaf de tweede helft van de negende eeuw zie je in Deventer al de eerste huizen van hout. Soms al met meerdere verdiepingen en kelders. Vanaf 1050 komt daarnaast het bouwen in tufsteen op. Een prachtig voorbeeld is natuurlijk het oudste stenen woonhuis in de Sandrasteeg. Onder andere uit de jaarringen in het balkenhout (ja ook voor dit stenen huis hadden ze nog wel houten balken nodig) hebben archeologen kunnen afleiden dat het pand in 1130 gebouwd werd.

Duurzaamheid

Terug naar de bossen en het hout. Overal in Europa werd veel hout gekapt. Rond 1300 was een deel van de Europese bossen verdwenen. Daardoor kampten de mensen met grote tekorten aan brandstof. Door het gebrek aan hout konden de ovens niet meer worden gestookt. Terug in de Tijdmachine naar onze tijd. Duurzaamheid is vandaag de dag een woord dat dagelijks in het nieuws is. Terecht natuurlijk, we hebben maar één aarde waar we zuinig op moeten zijn. Hoeveel bos Nederland nu heeft? 11 procent.

Geschreven door Rene Berends, Clemens Hogenstijn, Harry Webers, Geerle v.d. Wijk

Rene Berends, Clemens Hogenstijn, Harry Webers en Geerle van der Wijk vragen zich wekelijks af What The H*nze?!... Deze reeks artikelen geeft antwoord op al je vragen over de historie, het heden en toekomst van de Hanze. De column is wekelijks te lezen in Het Deventer Nieuws en via www.hanzejaardeventer.nl