Oranje boven

Waarom is de Stedenmaagd niet in het oranje gekleed?

Dat was ooit anders. Voor de Franse tijd (1795-1813) stond Deventer bekend als een patriottenstad, waar veel inwoners zich keerden tegen de stadhouder en zijn aanhangers, de orangisten. De patriotten streefden naar meer democratische invloed en verzetten zich fel tegen de erfelijke macht van het Oranjehuis. Dit zorgde voor flinke spanningen. Het merendeel van de inwoners wilde meer vrijheid, gelijkheid en inspraak in het bestuur. Bij rellen in de stad met prinsgezinden vielen zelfs gewonden.

Na de Franse tijd veranderde de houding van de Deventenaren drastisch. In 1814, toen de stad eindelijk was bevrijd van de Fransen, werd het Huis van Oranje weer met open armen ontvangen. Dit luidde een verandering in: Deventer richtte zich niet langer alleen op het eigen stedelijke belang, maar werd onderdeel van het nationale geheel. Inwoners voelden zich niet alleen stadsburgers, maar ook burgers van Nederland. Nederland groeide uit tot een liberale natie, waarin kerk en staat gescheiden waren en het koningshuis symbool stond voor de nationale eenheid. De kleur van ons koningshuis? Oranje.

In 1898 werd de 18-jarige koningin Wilhelmina ingehuldigd, een gebeurtenis die ook in Deventer werd gevierd. Ter ere hiervan ontwierp stadsarchitect Mulock Houwer een fontein op de Brink: de Wilhelminafontein. Maar niet koningin Wilhelmina kijkt hier uit over het Koningsfestival op de Brink. De vrouw die het allemaal gadeslaat met laurierblad, kroon en stadswapen is de Stedenmaagd van Deventer. Met een koninklijke blik aanschouwt de Stedenmaagd hoe de stad zich hult in oranje om Koningsdag te vieren.