De coördinaten

WHAT THE HANZE?! ...Over Google maps anno 1450

  • Geschreven door Rene Berends, Clemens Hogenstijn, Harry Webers, Geerle v.d. Wijk
  • Leestijd Leestijd 3 minuten
  • Home 3569 x bekeken

In de Middeleeuwen waren mensen ook al onderweg van de ene plek of stad naar de andere plek of stad. Men reisde meestal te voet over land, hetgeen niet alleen de nodige gevaren onderweg opleverde maar ook erg veel tijd kostte. Zo nam de reis vanuit Deventer naar de Hanzestad Lübeck (435 kilometer) ruim 16 dagen in beslag. Het woord ‘toerisme’ bestond in die tijd nog niet. Soms werden er boeiende reisverhalen geschreven zoals het vroeg-Middeleeuwse verhaal over de reis van de Ierse abt Brendan.

Hoe plan je jouw vakantie met een Middeleeuwse routeplanner?

Onlangs zijn de resultaten gepubliceerd van een onderzoeksproject naar reizen in de Middeleeuwen. Op basis van historische reisverslagen en oude kaarten is het Middeleeuwse wegennetwerk met de bekende handelsroutes, nederzettingen, bruggen, veerponten, tolpunten en jaarmarkten gereconstrueerd. Je kunt deze Middeleeuwse routeplanner, die Viabundus heet, zien als een soort Google Maps anno 1450.

Een Grand Tour
In de 17e tot het midden van de 19e eeuw maakten veel jonge mannen uit de betere kringen na hun universitaire studie en voor ze gingen trouwen een Grand Tour. Ze bezochten dan landen als Frankrijk en Italië met hun klassieke monumenten en kwamen in contact met andere culturen, kunst en muziek. De Grand Tour was een vorm van onderwijs en opleiding. Bekende Grand Tourists waren de Duitse dichter en schrijver Johann Wolfgang Goethe en de Russische tsaar Peter de Grote. Regelmatig werden er uitgebreide reisverhalen, reisverslagen of reisbeschrijvingen geschreven om de kennis en ervaringen vast te leggen en door te geven.

Onbekende oorden en steden
Het gezegde ‘Wie verre reizen maakt, kan veel verhalen’ gold niet alleen in de Middeleeuwen, maar ook nog vandaag de dag. Als je als toerist op pad gaat kun je onbekende oorden en steden bezoeken. Je kunt musea bezoeken of je ontdekt lokale tradities. Je ontdekt misschien wel nieuwe gerechten of je slentert over onbekende pleinen en markten. In ieder geval worden er tijdens vakanties veel selfies en foto’s gemaakt die soms (maar vaak ook niet) in een digitaal plakboek terechtkomen. Ze vertellen jouw reisverhaal.

De Hansa Grand Tour
Sommige reisorganisaties bieden een Grand Tour aan langs boeiende oude Hanzesteden zoals Bergen (Noorwegen) of Lübeck (Duitsland) of Vilnius (Litouwen). Ook voor wie het dichter bij huis zoekt, is er meer dan voldoende aanbod. Zo is er een prachtige Hanzesteden Fietsroute van 450 kilometer van de Duitse Hanzestad Neuss langs de Rijn naar Harderwijk. Maar er bestaan ook 16 kortere Hanzerondjes van 40 tot 50 kilometer in en rondom 12 Hanzesteden in Nederland. Of stel anders jouw eigen Hansa Grand Tour samen aan de hand van de Middeleeuwse routeplanner Viabundus.

Geschreven door Rene Berends, Clemens Hogenstijn, Harry Webers, Geerle v.d. Wijk

Rene Berends, Clemens Hogenstijn, Harry Webers en Geerle van der Wijk vragen zich wekelijks af What The H*nze?!... Deze reeks artikelen geeft antwoord op al je vragen over de historie, het heden en toekomst van de Hanze. De column is wekelijks te lezen in Het Deventer Nieuws en via www.hanzejaardeventer.nl