Wat kan een directeur van een bedrijf leren van de Hanze?
Hessenwegen
Voor de Hanzesteden in Gelderland en Overijssel ging de landhandel naar het Duitse achterland via zogenaamde Hessenwegen. De Hessenweg is een oude handelsroute die naar de regio Hessen in Duitsland liep. Je kwam vanuit Nederland dan eerst door het Rijnland. Handelaren en reizigers gebruikten karren of koetsen die door paarden werden getrokken. De wegen waren onverhard en breed door de sporen van de karren en koetsen. De tocht duurde dagen en soms weken. De handel met het Rijnland was van belang omdat het een groot afzetgebied was.
Nederduits
Destijds werd in heel Noordwest-Europa Nederduits gesproken. En dit maakte de communicatie en handel effectiever. In archieven van Hanzesteden als Keulen en Tallinn vinden we brieven in het Nederduits, die ook nu nog goed te lezen zijn. Er werd over en weer gehandeld in laken, zout, aardewerk, bier, wijn, hout en bouwmaterialen. Ter verbetering van de verhandelbaarheid van producten en om de kosten zo laag mogelijk te houden werden productiemethoden en afmetingen van vaten en tonnen gestandaardiseerd en kwaliteitscontroles doorgevoerd. Wel zo slim en eerlijk.
Voordelen
Handelen met het Rijnland bracht meer voort dan alleen maar handel. Het was ook de basis voor het Rijnlandse Model. Hanzesteden werkten samen om de handel te bevorderen. De Hanze bood haar leden voordelen zoals bescherming van goederen en handelsroutes. Maar ook de mogelijkheid om gezamenlijk te onderhandelen met ander handelspartners. Dat is ook de kern van het hedendaagse Rijnlandse Model, vernoemd naar de Rijnlandse regio waar de Hessenwegen doorheen liepen. Daar kreeg deze aanpak vorm en inhoud.
Samenwerking
De kern van het Rijnlands model: collectieve ambities, dialoog en samenwerking. En duurzame relaties op basis van respect en vertrouwen. Niet alleen is het verdienen van geld belangrijk. Maar ook sociale zekerheid, inspraak van werknemers en welzijn en goede arbeidsomstandigheden. Werkgevers en werknemers werken samen en maken afspraken met elkaar hoe met elkaar om te gaan. Zo heeft een Deventer ingenieursbureau de Rijnlandse bedrijfscultuur met volledige werknemersparticipatie onder het motto ‘geen gezeur iedereen directeur’.
Geschreven door Rene Berends, Clemens Hogenstijn, Harry Webers, Geerle v.d. Wijk
