WHAT THE HANZE?!… Over: het wonderbaarlijke leven van Sint Nicolaas

Waarom komen er op 5 december soms cadeautjes door de ramen naar binnen?

Levensloop

Een historisch figuur die al eeuwenlang vereerd en gevierd wordt. Achter zijn vriendelijke glimlach en witte baard schuilen vooral verhalen en legendes. Laten we een reis maken door de levensloop van de heilige Nicolaas. Hij leefde van ca 270 tot ca 342. Hij werd geboren in Patara een klein stadje in het tegenwoordige Turkije. Nicolaas stond altijd klaar om andere mensen te helpen. Zijn reputatie als vrijgevige en gulle bisschop verspreidde zich snel.

Drie bruidsschatten

Een van de meest bekende legendes over de heilige Nicolaas is het verhaal van de drie bruidschatten. Een arme man kon zijn dochters geen bruidschat geven. Dat had als gevolg dat zijn drie dochters hun hele leven vrijgezel zouden blijven. Geen bruidschat, geen huwelijk. Maar de arme man kreeg een cadeau van de heilige Nicolaas. In het holst van de nacht gooide de heilige Nicolaas drie zakken met goud door het raam zodat de drie dochters toch nog een toekomst hadden als bruid. Hmmm; het verhaal van de zakken, als het al donker is, ergens afgeven door een raam of een schoorsteen moet ons toch wel bekend voorkomen zo in de periode van 5 december.

Handelsnetwerk

En dan de Hanze en de heilige Nicolaas? Hij was toen al niet meer onder ons want we zitten in de 14e eeuw. De verhalen over zijn wonderlijke en goede daden werden al eeuwenlang doorverteld. De Hanze als handelsnetwerk vervoerde vooral handelswaar over zee. Voor de Hanze-zeelieden was de heilige Nicolaas belangrijk. Hij werd vereerd als patroonheilige en was de beschermheer van de zeelieden. Waarom? Volgens een legende bevond hij zich eens op een schip tijdens een hevige storm. Maar de storm werd door hem tot bedaren gebracht. Hij redde het schip van de ondergang. En hij redde de levens van de bemanning maar ook de handelswaar. Er kon dus alsnog gehandeld worden.

6 december

De feestdag voor de heilige Nicolaas was 6 december. Die dag werd dan ook volop gevierd in de Hanzesteden. De heilige Nicolaas was een symbool van geluk en voorspoed voor kooplieden en handelaren. En nu? Nu is hij vooral kindervriend. We vieren zijn verjaardag nu een dag eerder met pepernoten en cadeautjes (die soms door de ramen naar binnen komen). Dank u Sinterklaasje!

Meer weten over de Heilige Nicolaas in relatie tot de Hanze? Bekijk dan de speciale tentoonstelling in Broederenkerk.