De coördinaten

WHAT THE HANZE?!… Over: vijf jaarmarkten

  • Geschreven door Rene Berends, Clemens Hogenstijn, Harry Webers, Geerle v.d. Wijk
  • Leestijd Leestijd 2 minuten
  • Home 2141 x bekeken

Vijf keer per jaar stond heel middeleeuws Deventer op zijn kop. Dat was tijdens de jaarmarkten. Het waren enorme gebeurtenissen op de Brink waar handelaren uit heel Europa op afkwamen. Ze duurden telkens ongeveer twee weken en waren verbonden met bijzondere dagen op de kerkelijke kalender, want die bepaalde het ritme van de tijd in de middeleeuwse samenleving.

Waarom moest je voor het laatste nieuws naar de markt?

De winter vormde geen geschikte tijd om te reizen maar de andere seizoenen waren dat wel. De eerste markt van het jaar viel midden in de veertigdaagse vastentijd die aan Pasen vooraf ging: de markt van Midvasten. Dan volgden markten rond de feestdagen van overal vereerde heiligen: St. Jan (24 juni), St. Jacob (25 juli) en St. Aegidius (1 september). De laatste markt ontleende zijn naam aan St. Maarten (11 november), maar deze hekkensluiter van het seizoen heette ook naar de stadspatroon St. Lebuinus.

Inwoners, kooplieden en handelaren

Opvallend was dat in heel Europa een schema gold waarin grote markten elkaar niet overlapten maar op elkaar aansloten. De weekmarkten richtten zich op de inwoners van de stad en regio. Bij de jaarmarkten lag de nadruk echter op zaken doen door kooplieden en handelaren onderling. Zij handelden in etenswaren als granen, vis, zout, kaas en andere zuivelproducten en kruiden, dranken als wijn en bier, kleding als laken en andere wollen stoffen en vlas en exotische goederen als pelzen.

Het laatste nieuws

Op de jaarmarkten hoorde je vaak ook het laatste nieuws. De stadstrompetter met zijn gezellen kondigde dan de omroeper aan. Het nieuws dat hij bracht kon gaan over belastingaankondigingen, nieuwe wetten, waarschuwingen voor epidemieën, regels voor de handel of prijswijzigingen van goederen. De jaarmarkten kwamen vooral vanaf ongeveer 1400 tot bloei. Tellen we het aantal weken op dan had Deventer jaarlijks tweeënhalve maand jaarmarkt. Eigenlijk in een periode van zeven maanden want in de winter werd er immers niet of nauwelijks gereisd. In de winter was het een stuk stiller op de Brink met weinig laatste nieuws.

Geschreven door Rene Berends, Clemens Hogenstijn, Harry Webers, Geerle v.d. Wijk

Rene Berends, Clemens Hogenstijn, Harry Webers en Geerle van der Wijk vragen zich wekelijks af What The H*nze?!... Deze reeks artikelen geeft antwoord op al je vragen over de historie, het heden en toekomst van de Hanze. De column is wekelijks te lezen in Het Deventer Nieuws en via www.hanzejaardeventer.nl