Verhalen

WHAT THE HANZE?!… Over: Deventer zonder en mèt de IJssel

  • Geschreven door Rene Berends, Clemens Hogenstijn, Harry Webers, Geerle v.d. Wijk
  • Leestijd Leestijd 2 minuten
  • Home 720 x bekeken

Stel je wandelt met je smartphone in de 5e eeuw, dus ergens tussen 401 en 500, in het huidige gebied van de gemeente Deventer. Deventer is nog nergens te bekennen. Met Google Maps zoek je naar de rivier de IJssel. Ook onvindbaar! Nergens de IJssel te bekennen.

Hoe lang staat de rivier de IJssel al in Google Maps?

De gemiddelde smartphone gebruiker heeft zo’n 30 apps op zijn smartphone staan. Ook altijd wel een paar wandel apps. Maar stel je voor dat ook op al die wandel apps de IJssel niet te vinden is.

Deventer aan de IJssel?

Deventer zonder de IJssel: het is net zo onvoorstelbaar als de IJssel zonder Deventer. De rivier geldt immers als de levensader van de stad. De verbinding met nabije en verre steden en landen. Het water bracht mensen en goederen van en naar de stad, zoals ook landwegen dat deden. Zonder de IJssel was Deventer geen Hanzestad geworden. Toch stroomt de IJssel ‘pas’ omstreeks de 5e eeuw in haar tegenwoordige bedding. Een deel van het water van de Rijn baande zich een weg noordwaarts. Dit water forceerde een doorgang tussen de hoge zandgronden van de Veluwe aan de ene kant en de Graafschap en Salland aan de andere kant. De rivier bestond toen op sommige plaatsen uit meer dan één geul en overal stroomde het water langs en over zandbanken en grindplaten. Bij hoog water vormde zich een kilometers brede stroom, bij laag water was de bedding doorwaadbaar voor ruiters, wagens en zelfs voetgangers. Kleine beken vonden een aansluiting op de IJssel: voorlopers van de latere Schipbeek.

Netwerk van landwegen en waterwegen

Zo kwam niet alleen een netwerk van landwegen tot stand maar ook een netwerk van waterwegen. In het midden van al die verbindingen ontstond Deventer. Het werd een knooppunt van wegen die verbinding gaven met alle windstreken. Deventer kreeg een centrumfunctie voor nijverheid en handel, voor cultuur en wetenschap, voor religie en bestuur. Alle ingrediënten voor een voorspoedige ontwikkeling van een internationale Hanzestad. Een Hanzestad aan de IJssel om met Google Maps eens doorheen te wandelen. Of met de app Discover Hansa. Hansa is het vroegere woord voor Hanze. Deventer is één van de veertien Hanzesteden waar je meer over te weten kunt komen in deze app. De 31ste app op je smartphone?

Geschreven door Rene Berends, Clemens Hogenstijn, Harry Webers, Geerle v.d. Wijk

Rene Berends, Clemens Hogenstijn, Harry Webers en Geerle van der Wijk vragen zich wekelijks af What The H*nze?!... Deze reeks artikelen geeft antwoord op al je vragen over de historie, het heden en toekomst van de Hanze. De column is wekelijks te lezen in Het Deventer Nieuws en via www.hanzejaardeventer.nl