Lebuinuskerk
Deventer icoon
De Lebuinuskerk is een gotische hallenkerk en kwam tot stand tussen 1450 en 1525. Oorspronkelijk had de kerk aan de westzijde een complex van torens. De eerste steen voor de tegenwoordige toren legde men in de zomer van 1459. Het is een van dé iconen van Deventer.
De Lebuinuskerk in Deventer was in de Middeleeuwen de hoofdkerk van de stad en een van de voornaamste kerken binnen het bisdom Utrecht. Het is historisch en bouwkundig een belangwekkend bouwwerk. De Lebuinuskerk deed tijdens het kortstondige bestaan van het bisdom Deventer (1559-1580) dienst als kathedraal. De kerk behoort tot de Top 100 der Nederlandse UNESCO-monumenten. De kerk is eigendom van de Protestantse Gemeente te Deventer, terwijl de toren bezit is van de gemeente Deventer.
Leebwinus?
Rond de naam en de schrijfwijze van Lebuinus en het kerkgebouw heersen verschillende opvattingen. De kerk wordt met regelmaat de Grote Kerk of de Grote of Lebuïnuskerk genoemd.
De naam Lebuinus wordt net als in het Latijn geschreven zónder trema op de i. De uitspraak luidt echter als Lebuinus met trema, dus niet met een ui-klank, klinkt als: Leebwinus.
Historie
De Engelse missionaris Lebuinus stak in 768 de IJssel over en besloot op een rivierduin een (houten) kerk te bouwen. Al in een vroeg stadium werd een kapittel aan de kerk verbonden. Bisschop Balderik van Utrecht verving haar in de tiende eeuw door een stenen kerk. In 1040 gaf bisschop Bernold opdracht voor de bouw van een grote romaanse basiliek. In 1235 en 1334 werd de kerk verwoest door brand.
Huidige kerk
De huidige kerk, een gotische hallenkerk, kwam tot stand tussen 1450 en 1525. Ze was rijk versierd met muurschilderingen en stond vol heiligenbeelden en altaren. Aan deze katholieke praal kwam een einde toen in 1580 de calvinisten de kerk in bezit namen en hem omdoopten tot Grote Kerk.
Muurschilderingen van voor de reformatie zijn tijdens de restauratie van 1927 onder andere teruggevonden op het plafond van de crypte en in de Magistraat, de kapel die speciaal voor de stadsbestuurders was gebouwd. De hele kerk is voorzien van bepleisterde en met schilderingen versierde kruis-, ster-, en netgewelven. Deze ondergingen in de jaren 2007-2010 een belangrijke restauratie. De overige bepleistering van het interieur is, met uitzondering van de delen die van muurschilderingen voorzien waren, in de jaren vanaf 1927 verwijderd.
De kerk is eigendom van de Protestantse Kerk, terwijl de toren bezit is van de gemeente Deventer. In de kerk vinden op zondag diensten plaats.
Leer de Lebuinuskerk kennen middels de IZI.Travel app
De Lebuinuskerk kent vele verborgen verhalen. Om deze verhalen meer bekendheid te geven heeft de Stichting Erfgoed Lebuinuskerk samen met Saxionstudente Marloes Holmer en Bureau Zwerfgoed de rondleiding “Verborgen verhalen van de Lebuinuskerk” ontwikkeld.
Met de gratis app van izi.TRAVEL (voor iOS en Android) op je telefoon kun je je in je eigen tempo laten rondleiden en leer je de kerk op een onverwachte manier kennen. Deze rondleiding is ook beschikbaar in Duits en Engels.
Bovendien is er speciaal voor kinderen van 7 tot 12 jaar een korte rondleiding met quizvragen “Op zoek naar Lebuinus”.
Je kunt met de app van izi.TRAVEL na de Lebuinusrondleiding ook de stadswandelingen van de VVV Deventer en heel veel andere wandelingen door Nederland maken.
Soms is de kerk wel toegankelijk, maar alleen tegen betaling in verband met een evenement. Zie hiervoor de website.
Elke zondagochtend om 10:00 uur is in de Lebuinuskerk een eredienst. Meer informatie daarover is ook te vinden via de website.
Openingstijden
1 apr - 1 nov
maandag | 11:00 - 17:00 |
---|---|
dinsdag | 11:00 - 17:00 |
woensdag | 11:00 - 17:00 |
donderdag | 11:00 - 17:00 |
vrijdag | 11:00 - 17:00 |
zaterdag | 11:00 - 17:00 |
zondag | gesloten |
4 nov - 1 apr
maandag | 11:00 - 16:00 |
---|---|
dinsdag | 11:00 - 16:00 |
woensdag | 11:00 - 16:00 |
donderdag | 11:00 - 16:00 |
vrijdag | 11:00 - 16:00 |
zaterdag | 11:00 - 16:00 |
zondag | gesloten |
Toren en kerk zijn gesloten voor bezichtiging op zon- en feestdagen
- 31 oktober
- 12 november
- 5 december
- 6 december
- 7 december
- 12 december
Op zaterdag 24 december is de Lebuinuskerk geopend tot 13.30 uur.
Contactinformatie
Lebuinuskerk
Grote Kerkhof 38
7411 KV Deventer